Is er nog een toekomst voor Leuven-Toewip?

De eigenaar van de schutterstoren in de Diestsestraat in Leuven tevens uitbater. Hij heeft in de jaren zeventig en tachtig goede tijden gekend waarbij de vele schutters uit de streek in de winter talrijk naar de toren kwamen schieten. Maar de tijden zijn veranderd. De schutters consumeren minder, de schuttersmaatschappijen uit de streek plaatsten muitwippen met verlichting, zodat ze in de winter niet meer naar de schiettoren hoefden om een schieting in te richten. Tegelijk is de Toewip samen met haar schutterscliënteel en haar uitbater (71j) oud geworden. Twee à drie maal in de week is er nog een beschrijfschieting. Af en toe komen er nog groepen op bezoek voor een kennismaking en ook studenten vinden nog de weg naar de toren, die laatsten niet altijd om te schieten.

Reeds jaren staat de Toewip te koop. Maar de verkoop is bemoeilijkt sinds de stad Leuven (dienst onroerend erfgoed) de schutterstoren heeft aangeduid als waardevol onroerend erfgoed. De toren mag nu niet meer afgebroken worden. Investeerders zien daardoor grote beperkingen in hun ontwikkelingsplannen en bieden een lagere aankoopprijs dan wat de verkoper in gedachten had.

De stad Leuven wil de functie van de schutterstoren als sportaccommodatie voor het unieke handboogschieten op de staande wip behouden. Daarom werden op 22 februari diverse partijen uitgenodigd voor een brainstorm. Zowel VlaS als KNBBW namen deel, maar ook : doelschietvereniging De Herderin, Erfgoedcel Leuven, Sportdienst Leuven, Roland Renson, BUUR (Bureau voor Urbanisatie), Miss Myagi (verkoop en ontwikkeling van alternatieve onroerende goederen) en eigenaar Paul Aerts zelf.

Uit de brainstorm kwam naar voor:

- De Toewip Leuven is de enige schutterstoren in Vlaams-Brabant.

- Nog geen enkele Vlaamse stad gebruikt een schutterstoren als toeristische attractie (er zijn nog acht schutterstorens in gebruik in Vlaanderen, 1 in Wallonië).

- De ligging is gunstig, vlakbij het toeristisch centrum van Leuven en vlakbij het station.

- het boogschieten staande wip is uniek in de wereld, enkel populair in Vlaanderen en in onze buurregio’s Frans-Vlaanderen, Zeeuws-Vlaanderen en Wallonië.

- De Toewip Leuven wordt beschouwd als waardevol onroerend erfgoed. Bijkomend verdient ook de traditionele manier waarop staande wip wedstrijden worden georganiseerd een waarde als levend en actief erfgoed (zij het dan immaterieel).

- De Toewip maakt historisch deel uit van het nachtleven in de studentenstad Leuven, het zaaltje blijft ook daardoor een troef voor de uitbating.

- Het café (de voorbouw) is niet als onroerend erfgoed aangeduid en kan dus wel uitgebreid worden. Er moet wel een relatie & doorgang blijven met de toren en diens boogschietfunctie.

- In Leuven en omstreken is het aantal actieve wedstrijdschutters op de staande wip de laatste twintig jaar sterk gedaald. VlaS-cijfers geven volgend beeld van het aantal schutters en schutters–maatschappijen in de streek: Leuven en haar randgemeenten telt 96 gefedereerde staande wipschutters. De negen staande wip KNBBW-maatschappijen uit de streek tellen samen tachtig leden.

- Tien jaar geleden is de buitenbekleding van de toren vernieuwd.

Ter informatie voeg ik twee citaten toe:

Citaat uit het sportinfrastructuuronderzoek van het West-Vlaams Economisch Studiebureau en de Katholiek Universiteit Leuven van 2016: ‘Knelpunten met betrekking tot de realisatie van lokale sportinfrastructuur: heel wat staande wip schiettorens in Vlaanderen verdwijnen. Blijkbaar is de uitbating niet voldoende winstgevend om de onderhoudskosten aan de verouderde gebouwen op te brengen. Heel wat volkssportinfrastructuren zijn privé-eigendom. Als de rendabiliteit niet hoog genoeg is en die kiezen voor andere activiteiten, dan verdwijnt de lokale volkssportinfrastructuur.’

Citaat uit een toelichting over de schutterstoren te Wetteren die erkend is als monument.

Schutterstorens werden in het interbellum op vele plaatsen in Vlaanderen door schuttersverenigingen opgericht om ook in de winter naar de staande wip te kunnen schieten. Veelal staan ze achter cafés waar de schutters hun dorst kunnen lessen voor, tijdens en na de wedstrijd.

VlaS hoopt dat deze brainstorming leidt tot actie zodat de Toewip een ontmoetingsplaats blijft waar staande wipschutters zich met elkaar kunnen meten in deze eeuwenoude sport.

(HC)